İnsan Zihni ve Mitolojiler

   İsviçre doğumlu Jean Piaget çocukların zihinsel ve bedensel gelişimleri ile ilgili yapmış olduğu çalışmalarla tanınmaktadır. Çalışmalarını her ebeveynin mutlaka okumasını ve uygulamasını tavsiye ederim. Benim bu yazıda ele alacağım nokta Piaget’in ‘’işlem öncesi dönem’’ olarak adlandırdığı 2-7 yaş arası çocuklarda görülen yapaycılık (artifikalizm)  düşüncesidir.

   Piaget’in kuramına göre çocuklar, bu dönemde doğa olaylarının ve tabiatın birileri tarafından meydana getirildiği ve oluşturulduğunu düşünürler.’’Neden yağmur yağıyor?’’ sorusuna ‘’yukarıda birisi ağlıyor’’, ‘’neden güneş çok sıcak?’’ sorusuna ‘’bize kızdığı için’’ gibi cevaplar bu dönem çocuklar için gayet yaygın ve normaldir. Fakat bu davranışların 7-8 yaşlarından sonra hala devam etmesi gelişim bozukluğunun işaretlerindendir.

   Yukarıda bahsettiğim kuramdan yola çıkarak insanların tarih boyunca inandığı mitolojilere biz göz atalım.

   Yağmurun yağması çocuğun zihninde yukarıdaki birisinin ağlaması ile ilişkilendirilmiştir. Bu düşünce İskandinav Mitolojisi’nde Thor’u, Yunan Mitolojisi’nde Zeus’u yaratmıştır. Güneşin varlığı ve hareketi İskandinavlarda Sol’u, Yunanlarda Helios’u yaratmıştır. Bunlar ve bunlara benzer diğer mitolojik varlıkların, farklı coğrafyalara ve kültürlere sahip toplumlarda ortaya çıkması ve bu denli benzerlik göstermesi pek de rastlantısal değildir. Mitolojideki tanrıların giyinişleri ve yaşayışları, milletlerin kültürlerinden dolayı farklılık gösterse de temel olarak aynı görevleri üstlenmişlerdir. Zeus da Odin de hava olaylarını kontrol eder.

   İnsanlık da küçük bir çocuğun gösterdiği gibi gelişimler göstermektedir. Birden çok tanrı ile başlayan inanma süreci sonraları yerini, hepsini kapsayan tek tanrıya bırakmıştır. Bilimin ve teknolojinin gelişmesiyle birlikte her şeye gücü yeten tek tanrı da yerini kaybetmeye başlamıştır. Tanrı tahtını kaybeder mi? Kaybederse yerine hangi inanç sistemi geçer? Gibi soruları cevaplamak insan zihninin incelenmesiyle daha da kolaylaşacaktır.