Bakış Aşısı

Suriye'de iç savaş neden başladı? Beşşar Esed neden kendi halkını bombalıyor? Konuya 15 Mart 2011’den bu yana bilinen 50’ye yakın devlet ve grubun içinde bulunduğu bu Suriye iç savaşının nasıl ve neden ortaya çıktığı ile başlamak istiyorum.

   Teknolojinin gelişmesi ile birlikte elde edilen muazzam iletişim ve ulaşım olanakları, dünyamızı daha küçük bir hale getirdi. Eskiden bir şehir değiştirmek bile büyük bir olay iken artık başka ülkeleri hatta  kıtaları gezmek, yurt dışından firmalarla ticaret yapmak daha kolay hale geldi. Bunu zaten hepimiz biliyoruz. Hatta bu kaydedilen gelişim dilimizde bir kalıp halinde yer almayı başardı: "Globalleşen dünyamızda artık sınırlar kalkıyor.".

Bu hayata niye geldim ki ben, her şey bu kadar kötü gidiyorken, insanlar benim aksime bu kadar mutluyken, benim mutsuz olmam… Bu adalet mi cidden? Eğer adalet buysa, batsın be böyle adalet! Anlamıyorum abi ya, anlamıyorum, bir insanın hayatında hiç bir şey iyi gitmez mi? Bir insanın hayatında hiç mi güzel şeyler olmaz? Bakıyorum etrafıma, herkesin elini tutabildiği bir sevdiği var, herkesin yüzü gülüyor, insanlar birbirlerine değer veriyor, birlikte vakit geçiyorlar; bir de bana bak! Çevremde dertleşebileceğim bir arkadaşım bile yok! Sabah akşam yalnızım, ben istemez miydim arkadaşlarımın olmasını? Ama ne arayan var ne soran, insanlar birbirlerini bir şeyler yapmak için bir yerlere davet ediyorlar, plan yapıyorlar. Benimse davet edebilecek hiç kimse yok yanımda. Dışarı çıksam, tek başıma ne yapacağım? Bir kafeye otursam, tek başıma oturamam, insanların benim hakkımda “yalnız galiba!” diye düşünmesindense dışarı adımımı atmam daha iyi. İnsanların diline düşmek gibi bir derdim yok!

Yukarıdaki fotoğrafla 47 yıllık bir devir sona ermiş oldu. İngiltere 31 Ocak 2020 tarihinde Avrupa Birliği'nden resmen ayrıldı. Yukarıdaki fotoğraf ise Brüxel'deki Avrupa Konseyi Binası'nda, görevliler  birlikten ayrılan Birleşik Krallık bayrağını tören girişinden kaldırken kaydedildi.

Genetik sürüklenme, ismini duydunuz mu bilmiyorum lakin, ismi sizce de çok havalı değil mi? Uzun süre duymuştum genetik sürüklenmeyi ama bir türlü araştırma fırsatı bulamamıştım. Geçtiğimiz günlerde bu konu hakkında da yazmam gerektiği kanısına vardım ve “paylaşılacak yazılar” listeme genetik sürüklenmeyi de ekledim. İsterseniz başlayalım.

Bu yazımızda, insanlar arasındaki genel bir algıyı ve yanlış bilgiyi düzeltmeyi amaçlıyoruz. Dünyanın birçok bölgesinde, insanların ürerken, spermin yumurtaya girmesi sonucu zigotun spermden oluştuğuna dair genel bir kanı olduğunu fark ettik ve bu yazıyı yazmayı üzerimize borç bildik.

Evet, sırada bir diğer evrim mekanizması olan “Akraba Seçilimi” var. Akraba seçilimini kısaca şu şekilde özetleyebiliriz: Canlılar, birbirlerine akrabalık derecesine göre öncelik tanırlar.

   Ey ahali duyduk ki geçen vakıtlarda üç beş yeniçeri bir köylüyü tartaklamış. Sebebi ise devlet-i aliyyemizin bir ecnebi tüccara kiraya verdiğü kahvehanenün yanunda tebaya bedava çay dağıtması imiş. Zaten bu kahvehane evvelinden de vukaatlıydı. 1 sene ya oldu ya olmadı, ümmetten bir kaç kişi çıkıp yine burda tebaya çay dağıtmaya kalktıydı da yeniçeriler hemencicik orada bitiverdiydi. Kavga dövüş itiş kagış derken yeniçeriler üstün gelip kalabalığı dağıttı. Haydi buna bi diyeceğimiz yoh da olan çay kazanına olduydu. Yeniçeriler sorgusuz sualsiz çay kazanını zincire vurdular.

Sırada bir diğer evrim mekanizması olan cinsel seçilim var. Cinsel seçilimi kısaca tanımlayacak olursak, tür içinde belirli özellikleri gösteren dişinin/erkeğin, diğer bireylerce seçilme sıklığıdır diyebiliriz.

Bugün sizlerle TDK ’da kelime anlamı “insanın kendisine duyduğu saygı, haysiyet” olan öz saygıyı, biraz daha irdelemek, biraz daha açmak istiyorum. Birçok insan, öz saygısının olduğunu, kendisine saygı duyduğunu dile getirir. Bu insanlara öz saygının ne olduğunu sorsanız, size kelime anlamını rahatlıkla söyleyebilirler. Lakin bu insanları biraz incelediğiniz zaman, aslında kendilerine pek de saygı duymadıklarını görebilirsiniz. Peki, nedir bu öz saygı? İnsanlar kendilerine saygı duyduklarını iddia ettikleri halde, niçin aksi yönde davranırlar? Kişinin öz saygısı olup olmadığını nasıl anlayabiliriz?

  NÜFUS     Çin denilince akla ilk olarak sahip olduğu kalabalık nüfus geliyor. Bu yüzden ekonomik verilerden önce Çin'in şu anki nüfusu ile ilgili bilgi vermek istedim.  Çin'in şu anki mevcut nüfusu 1,4 milyar.Türkiye'nin ise 84 milyon. Yıllara göre iki ülkenin nüfusları ise şu şekilde:

Geçtiğimiz yazılarda varyasyondan (çeşitlilik) bahsetmiştik. Şimdi bu konu üzerinde biraz daha detaya inmek istiyorum. Varyasyon, aslına bakarsanız doğadaki canlı popülasyonlarının gen havuzundaki çeşitliliğidir. Canlılar üredikleri zaman, dişi ve erkeğin genleri yavrularına aktarılır. İki taraftan da gen alan yavruda, anne ve babasından farklı gen kombinasyonları meydana gelir. Bu şekilde gen havuzunda çeşitlilik oluşur. Bir popülasyon ne kadar kalabalık ise, o popülasyonun gen havuzu o kadar çeşitlidir. Aşağıdaki fotoğraf, çeşitliliği çok güzel özetlemektedir.

Sayfamızda doğal seçilimden bahsetmiştik, şimdi sıra yapay seçilimde. Yapay seçilimi kısaca açıklayacak olursak, bir hayvan türünün, diğer bir canlı türü üzerinde bilinçli olarak seçilim baskısı uygulamasıdır. İşte biz buna yapay seçilim diyoruz.

Birçoğunuzun bu konuyu düşündüğüne neredeyse eminim. Bildiğiniz gibi, birkaç asırdır sanayi devriminin de gelişmesiyle birlikte, insanlar geçen yıllar boyunca medeniyetler inşa etti. Kendilerini doğal ortamdan çekip, adeta kendilerine özgü bir medeniyet kurdular. Rezidanslar, gökdelenler, alışveriş merkezleri… Bunları kendi yararına inşa eden insan, aslında doğaya müdahale eden tek hayvan türü oldu. İnsanı farklı yapan bir şeyler vardı. Bu konuya ilerleyen yazılarımızda değineceğiz.

Başlıktan da anlayacağınız üzere, evrimin meydana gelmesi/gelebilmesi için, birden çok faktör mevcuttur. Bunlar “Evrim Mekanizmaları” ve “Çeşitlilik Mekanizmaları” olarak iki farklı başlık altında incelenmektedir. Evrim mekanizmaları, evrimin oluşmasında rol oynayan faktörleri kapsarken, çeşitlilik mekanizmaları, canlı popülasyonlarının çeşitliliği üzerinde rol oynayan mekanizmalardır. Çeşitlilik mekanizmalarına ilerleyen yazılarımızda değineceğiz. Bugün sizlerle beraber Evrimin mekanizmalarından olan doğal seçilime bir göz atacağız

Yazımıza, size bir soru sorarak başlamak istiyorum. Evrimi, “bilimsel bir gerçek olmadığı” kılıfıyla reddeden onlarca kişiyle karşılaşmışsınızdır. Hiç düşündünüz mü, evrimi gerçekten de “bilimsel olmadığı” için mi reddediyorlar? Yada bir başka soru sorayım. Hiç ateist olan yada herhangi bir dine bağlı olmayan birinin, evrimi reddettiğine şahit oldunuz mu? Bu konular hakkında düşünmenizi istiyorum.

Toplumsal hayatın içerisinde bulunan her insan farklı yerlerde farklı çevrelerde ve farklı zamanlar birkaç değişik kişiliğe bürünmektedir. Bu davranış neye göre şekillenmektedir gelin inceleyelim. Toplum içerisinde yer edinmiş her insan farkında olarak veya olmayarak birçok sosyal çevre içerisinde bulunur(aile, iş, arkadaş grupları).Kişinin bu gruplarda gösterdiği kişiliği samimiyet seviyesine göre şekillenir.Ailemize karşı takındığımız kişiliğimiz çoğunlukla, iş arkadaşlarımıza gösterdiğimiz veya herhangi bir yabancıya gösterdiğimiz kişiliğimizle birbirine o kadar uzaktır ki sanki iki farklı mekanda iki farklı insan gibiyizdir .

Sosyal medyadan ve çevremde ki insanlardan sıklıkla duyduğum bir tespit var. “Bir canlının, bulunduğu ortama ayak uydurması evrim değil, sadece adaptasyondur!” Bu konu hakkında biraz konuşmak istiyorum.

Halk arasında bir ön kabul var. “Evrim bir teoridir, bu yüzden ispatlanmamıştır...”. Bu ön kabul ile elbet karşılaşmışsınızdır diye düşünüyorum. Yada bizzat siz insanlara evrimden bu şekilde bahsediyor olabilirsiniz. Ne olursa olsun, bu duyduklarınız/anlattıklarınız, sizin teori kavramını halk dilindeki anlamıyla duyduğunuzu/kullandığınızı gösteriyor. Teori kavramının bilimdeki anlamı ise tamamen farklıdır.

       Evrim’i hepiniz duymuşsunuzdur. Hani şu, dedelerimizin aslında maymun olduğu, bir kuşun, bir süre sonra file dönüştüğü olay...